Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2012

Γερμανόφιλες οργανώσεις της Κατοχής



Στην κατοχική Αθήνα είχαν ιδρυθεί και δρούσαν κάποιες μικρές γερμανόφιλες οργανώσεις. Σε προηγούμενες αναρτήσεις είχαμε δει κάποια πράγματα για την ΕΣΠΟ και την ΟΕΔΕ που ήταν απ’τις πιο γνωστές. Γενικώς οι πληροφορίες για αυτές τις οργανώσεις είναι πολύ λίγες. Άλλωστε δεν έπαιξαν κανέναν ιδιαίτερο ρόλο, αφού οι περισσότερες ήταν εξαιρετικά ολιγομελείς και με ασήμαντη δράση.
  
Εκτός απ’τις προαναφερθείσες ΕΣΠΟ και ΟΕΔΕ, άξιες λόγου ήταν ακόμα η Μπουντ και η ΕΕΕ:
-         
-          - Η Μπούντ (στα γερμανικά σήμαινε Σύνδεσμος) είχε επικεφαλείς τον Αγήνορα Γιαννόπουλο, την Κούλα Λιάκου και τον Ιωάννη Μπουρνιά. Ο πρώτος ήταν απ΄την προπολεμική ακόμη περίοδο πράκτορας των Γερμανών. Η Μπουντ συνεργαζόταν στενά με την ΟΕΔΕ, ήταν αμιγώς γερμανόφιλη και εθνικοσοσιαλιστική, και σκοπό είχε την δημιουργία φιλογερμανικού πνεύματος στην ελληνική κοινή γνώμη και την διαφώτιση του ελληνικού λαού σε ζητήματα που αφορούσαν  τον γερμανικό εθνικοσοσιαλισμό. Αρχικά ελεγχόταν απ’την γερμανική πρεσβεία αλλά μετά την ιταλική συνθηκολόγηση εργαζόταν για τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες. Το 1943 ενσωμάτωσε μία μικρότερη οργάνωση με την επωνυμία "Ένωσις Φίλων Χίτλερ" που είχε γραφεία στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη και συνεργαζόταν με την γερμανική υπηρεσία SD. 
      Η Μπουντ προσέφερε έναν λόχο από  Έλληνες εθελοντές που αρχικά εκπαιδεύτηκαν στα Βίλια της Αττικής από Γερμανούς αξιωματικούς και τον Δεκέμβριο του 1943 στάλθηκαν στο ανατολικό μέτωπο όπου και εντάχθηκαν στην μεραρχία Μπράντεμπουργκ. Οι Έλληνες εθελοντές πολέμησαν τόσο στην Ρωσία όσο και στην Βοσνία με μεγάλη επιτυχία. Τον Σεπτέμβριο του 1944 ο λόχος μετακινήθηκε στην Ρουμανία, και μετά ακολούθησε την γερμανική υποχώρηση στην Βιέννη. Εκεί είχε καταφύγει και ο Αγήνορας, όπου χάθηκαν τα ίχνη του.

-        - Το καλοκαίρι του 1941 ανασυστάθηκε με την συγκατάθεση των Γερμανών η οργάνωση Εθνική Ένωσις Ελλάδος (ΕΕΕ).  Η οργάνωση που είχε για κυριότερους επικεφαλείς τους Γούλα και Κοσμίδη στόχευε στην ανάδειξη στελεχών για ανάληψη κυβερνητικών θέσεων. Ο έντονος αντισημιτισμός ήταν το κυριότερο χαρακτηριστικό της. Κατάφερε να εξασφαλίσει κάποια γερμανική ενίσχυση και έτσι με την κατάλληλη προπαγάνδα απέκτησε έναν σεβαστό αριθμό οπαδών, κυρίως στην Θεσσαλία. Τον Αύγουστο του 1944, η ΟΠΛΑ σκότωσε τον Βασίλη Σκανδάλη, ηγετικό στέλεχος της ΕΕΕ στα τοπικά γραφεία της στου Ρέντη.  Η ΕΕΕ ειχε παράρτημα και στην Θεσσαλονίκη όπου δραστηριοποιήθηκε αρχικά ο συνταγματάρχης Πούλος πρωτού αποκηρυχθεί απ’την κεντρική διοίκηση των ΕΕΕ Αθηνών.     
      Γενικότερα η κατοχική ΕΕΕ αν και ποτέ δεν έφτασε την αίγλη της προπολεμικής περιόδου, υπήρξε η πιο σοβαρή γερμανόφιλη προσπάθεια. Οι Γερμανοί μόνο αυτήν αναγνώρισαν σαν έναν εθνικοσοσιαλιστικό πολιτικό σχηματισμό που θα μπορούσε να τους φανεί χρήσιμη στην μελλοντική διακυβέρνηση της χώρας. Ο Γούλας ήταν αυτός που είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη των Γερμανών, εν αντιθέσει με άλλους επίδοξους ηγέτες όπως ο Πούλος, ο Ζωγράφος κτλ. 
       Τελικώς όμως όλα αυτά έμειναν σχέδια επί χάρτου. Οι Γερμανοί αποχώρησαν τον Οκτώβριο του 1944 και τους ακολούθησαν τα σκληροπυρηνικά στελέχη των ΕΕΕ που ήλπιζαν να καταλάβουν κυβερνητικές θέσεις σε μία αμιγώς ελληνική εθνικοσοσιαλιστική κυβέρνηση.

      Γενικότερα, οι γερμανόφιλες οργανώσεις δεν κατάφεραν να διαδραματίσουν κάποιον σημαντικό ρόλο κατά την Κατοχή. Δεν κατάφεραν να ορίσουν ένα σαφές ιδεολογικό πλαίσιο του ελληνικού Εθνικοσοσιαλισμού, δεν μπόρεσαν να επηρεάσουν τις κατοχικές ελληνικές κυβερνήσεις (κάθε άλλο, ήταν μάλλον εχθρικές απέναντί τους), ούτε απέκτησαν κινηματικά χαρακτηριστικά. Απλά ταυτίστηκαν με τους Γερμανούς και παρέμειναν σταθεροί σε αυτήν την γραμμή ως το τέλος. Πλην των εθελοντών της Μπουντ που εντάχθηκαν στην μεραρχία Μπράντεμπουργκ, οι υπόλοιποι ήταν τελείως άκαπνοι. 
      Συμπερασματικά, αποτέλεσαν μία λεπτομέρεια της ιστορίας εκείνης της περιόδου.



       

      Πηγές:
      "Η Μαύρη σκιά στην Ελλάδα" του Ιάκωβου Χονδροματίδη
      "Έλληνες εναντίον Ελλήνων" του Στράτου Δορδανά
     "Οι γερμανικές υπηρεσίες στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου  και της Κατοχής" του Παναγιώτη Δημητράκη


1 σχόλιο:

  1. Μέλος της Μπουντ, κατά τον Πατρινό δημοσιογράφο και συγγραφέα Δημ. Λάγαρη, ήταν και ο γιατρός και δήμαρχος Πατρέων Γεώργ. Πανταζής. (Δ. Λάγαρης , "5 χρόνια αίματος δόξης και σκλαβιάς" Πάτρα 1946, έκδοση Άγγ. Κουλουμπής). Ο Πανταζής δημάρχευσε από 18-3-43 έως 3-10-44, παραμονή απελευθέρωσης της Πάτρας

    ΑπάντησηΔιαγραφή